Zbiorniki na wodę pitną stanowią nieodzowny element infrastruktury wodnej. Dostęp do wody pitnej jest dla człowieka podstawą życia. Czysta woda jako jeden z najważniejszych zasobów powinien podlegać szczególnej ochronie i racjonalnemu gospodarowaniu. Jednym z aspektów ochrony wody pitnej jest stały nadzór i konserwacja infrastruktury przesyłowej i magazynującej. Na szczególną uwagę zasługują zbiorniki magazynujące wodę zdatną do spożycia dla ludzi. Eksploatacja zbiorników, zarówno żelbetowych jak i metalicznych, związana jest z wystąpieniem kilku problemów.
Korozja – największy problem w utrzymaniu szczelności zbiornika na wodę!
Jednym z głównych problemów jest korozja: płaszcza zbiornika, połączeń spawanych i śrubowych oraz zbrojenia w konstrukcjach żelbetowych. Woda pitna, która nie jest czynnikiem biernym chemicznie, wpływa na wymienione elementy. Korozja dotyka głownie górnych fragmentów ścian i pokrywy (stropu, kopuły) zbiornika, które znajdują się powyżej poziomu lustra wody (strefa wilgotnego powietrza). Takie środowisko sprzyja również korozji zbrojenia, co uwidacznia się poprzez rdzawe naloty oraz ubytki w ścianach zbiornika (zmniejszenie wytrzymałości konstrukcji oraz zanieczyszczenie wody).
Drugi problem to zmniejszająca się z czasem szczelność zbiorników. Oprócz wspomnianej już korozji, negatywnie w tym aspekcie działa skurcz oraz praca konstrukcji zbiornika. Pojawienie się w strukturze zbiornika: mikroperforacji korozyjnych, rys, pęknięć oraz nieszczelności na styku ściany zbiornika i pokrycia, skutkuje wystąpieniem dwóch niebezpieczeństw. Pierwszym niebezpieczeństwem jest ubytek magazynowanej wody, natomiast drugim – dostanie się zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych do wnętrza zbiornika (np. z wodą gruntową).Trzeci problem to utrzymanie w czystości zbiorników magazynujących wodę pitną. Zbiorniki te nadzorowane są w reżimie higienicznym i poddawane okresowo czyszczeniu przy użyciu specjalistycznych środków dezynfekujących. Powstaniu na wewnętrznych powierzchniach zbiornika osadów, nalotów solnych (głownie węglan wapnia, ale też tlenki żelaza i magnezu) oraz naturalnego biofilmu (mikroorganizmów) sprzyja chropowata i rozwinięta powierzchnia ścian. Im więcej ubytków, rys, pęknięć oraz porowatości, tym trudniej jest utrzymać odpowiedni stan higieniczny zbiornika. Wiąże się to również z wydłużeniem czasu potrzebnego na czyszczenie zbiornika (a co za tym idzie wydłużeniem czasu postoju zbiornika) oraz większym zużyciem środków czyszczących (wzrost kosztów – aspekt ekonomiczny).
Jak wygląda naprawa zbiornika na wodę pitną?
Podstawą realizacji nowego wyłożenia w zbiorniku na wodę pitną jest odpowiednie przygotowanie wewnętrznej powierzchni ścian zbiornika. Przygotowanie polega na wykonaniu obróbki strumieniowo-ściernej, która usuwa zanieczyszczenia i słabo związane z podłożem fragmenty. Po etapie obróbki strumieniowo-ściernej uwidaczniają się wszelkie ubytki, pęknięcia i rysy na naprawianej powierzchni, które w kolejnym kroku należy uzupełnić zaprawą cementową lub żywiczną. W przypadku zbiorników zbudowanych z płyt metalowych dochodzi jeszcze etap specjalnego zabezpieczania miejsc łączeń spawalniczych oraz śrubowych. Powierzchnia wewnętrzna oczyszczonego zbiornika jest następnie gruntowana i laminowana (kompozyt żywiczny wzmacniany włóknem). Warstwa gruntująca oraz laminat tworzy szczelną, wytrzymałą mechanicznie i chemicznie powłokę. Aby powstała powłoka (laminat) była gładka, a co za tym idzie łatwa w czyszczeniu, dodatkowo nakłada się kolejną warstwę żywicy.
Co warte podkreślenia wszystkie użyte do naprawy materiały, które mają bezpośredni kontakt z wodą pitną, muszą posiadać aktualny atest higieniczny Państwowego Zakładu Higieny (PZH) uprawniający do wykonywania powłok mających kontakt z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi.
Dlaczego warto naprawiać zbiorniki na wodę pitną?
W wyniku zastosowania odpowiednio dobranego materiału zabezpieczającego i wzmacniającego zbiornik na wodę pitną uzyskujemy następujące korzyści:
- wydłużenie czasu eksploatacji zbiornika połączone z efektywnością gospodarowania,
- odcięcie zbrojenia konstrukcji żelbetowej zbiornika od wpływu środowiska korozyjnego (ograniczenie rozwoju korozji),
- zapewnienie wodoszczelności wnętrza zbiornika (ograniczenie ubytków wody),
- ograniczenie wnikania wody gruntowej i innych zanieczyszczeń do wnętrza zbiornika (bezpieczeństwo chemiczne i mikrobiologiczne),
- zwiększenie łatwości utrzymania w czystości wewnętrznej części zbiornika – gładka i nieporowata powierzchnia jest łatwiejsza do czyszczenia, co podnosi skuteczność utrzymywania zbiornika w reżimie higienicznym (aspekt sanitarny i ekonomiczny),
- zwiększenie wytrzymałości mechanicznej konstrukcji zbiornika,
- zwiększenie odporności chemicznej konstrukcji zbiornika,
Użyte materiały
- Epidian 624 – powłoka przeznaczona do wykonywania powłok i laminatów mających kontakt z wodą pitną, posiada stosowny atest PZH
- Epidian 6011 – powłoka przeznaczona do wykonywania powłok i laminatów mających kontakt z wodą pitną, posiada stosowny atest PZH
- UPS 505 WAU – powłoka przeznaczona do wykonywania powłok mających kontakt z wodą pitną, posiada brytyjski atest Water Regulations Approval Scheme (WRAS)